:: سال 7، شماره 1 - ( 6-1401 ) ::
سال7 شماره 1 صفحات 91-77 برگشت به فهرست نسخه ها
بینامتنیت قرآنی در اشعار ایلیا ابوماضی
قاسم مختاری*، سمیه ماستری فراهانی
چکیده:   (1333 مشاهده)
بینامتنیت رویکردی نوین در عرصه نقد ادبی است که بر اساس آن، هیچ متن بشری خودبسنده نیست و هر متنِ جدید، زاییده متون قدیم یا معاصر آن و تحت تأثیر آن‌هاست. در دهه شصت قرن بیستم میلادی«ژولیا کریستوا» ناقد فرانسوی، این نظریه را در ضمن مباحث نقدی خویش مطرح کرد که ساختار نقد قدیم را متحول کرد و به شدت مورد توجه منتقدان عربی قرار گرفت.    پدیدۀ«تناص» یا بینامتنیت قرآنی در شعر «ایلیا ابوماضی» فراوان یافت می­شود؛ چرا که قرآن کریم، تأثیر لفظی و معنوی شگرفی در اشعار این شاعر برجستۀ معاصر عربی نهاده است و این اثرپذیری لفظی و معنوی در ژرفای اندیشه­های شاعر نمودی زیبا و شایان توجه دارد. ابوماضی شاعر تأمل است. تأمل در هستی و انسان، از بارزترین وجوه اندیشه اوست. وی توانسته است با بهره‌مندی از قرآن، این سرچشمه نور و هدایت، افکار و اندیشه خود را به رشته نظم درآورد و با توجه به انواع بینامتنیت چون لفظی، مضمونی و بینامتنیت علَم، بین مفاهیم قرآنی و اندیشه­های شعری و ادبی خویش با استفاده از رابطه نفی جزئی، پیوندی برقرار سازد و اوضاع زمان خویش را نقد نماید. در این پژوهش که به روش کتابخانه­ای و تحلیلی- موردی صورت گرفته است، تمسک «ایلیا ابوماضی» را به آیات و شواهد قرآنی برای بیان اندیشه­های حقیقت‌جو و تأملات فکری­اش در باب هستی و مسائل مربوط به آن واکاوی می­نماییم و به نمونه­ها­یی از بینامتنیت قرآنی هر چند اجمالی در دیوان وی اشاره می­کنیم و نتیجه خواهیم گرفت که آموزه­ها، مبانی و مضامین قرآنی در شعر و ادبیات معاصر از جمله ایلیا ابوماضی تجلی یافته است.
شماره‌ی مقاله: 6
واژه‌های کلیدی: الهام‌گیری، حضرت موسی، شعر معاصر عربی، محمد مهدی جواهری
متن کامل [PDF 1292 kb]   (468 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1394/8/16 | پذیرش: 1394/8/25 | انتشار: 1401/12/12


XML     Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 7، شماره 1 - ( 6-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها